MARIA KONOPNICKA - PATRON SZKOŁY PODSTAWOWEJ W SARBINOWIE
- UZASADNIENIE WYBORU PATRONA SZKOŁY
Wybór patrona to jedna z najważniejszych decyzji w życiu każdej szkoły, bowiem patronem powinna zostać osoba , której życie i działalność służą pokoleniom . To autorytet reprezentujący treści i wartości bliskie dzieciom i młodzieży . Uczeń powinien identyfikować się z patronem swojej szkoły
i mieć do niego emocjonalny stosunek .
Maria Konopnicka to polska poetka , prozaik , krytyk i publicystka .Autorka jest wybitną postacią w polskiej literaturze , zwłaszcza tej adresowanej do dzieci , jednak często zapominaną i niezbyt „ atrakcyjną” dla współczesnych młodych czytelników . Kto z nas jednak w dzieciństwie nie śledził losów sierotki Marysi i Koszałka – Opałka ? Kto nie śmiał się z tchórzliwego Stefka Burczymuchy ? Już od wielu lat losy bohaterów utworów Marii Konopnickiej wzruszają kolejne pokolenia . Opowieść „ O krasnoludkach i sierotce Marysi” oraz inne piosenki , liryki , opowieści poetyckie dla dzieci „ostały się nietknięte czasem” – są ponadczasowe , a Maria Konopnicka w swych utworach „ nie przychodzi ani uczyć dzieci , ani też ich bawić , przychodzi śpiewać z nimi”. Zachwycać może i dzisiaj najkrótszy , najprostszy program wychowawczy :
„ Szanuj , drogie dziecię moje , w małym ziarnku przyszłe plony .
W małej kropli – przyszłe zdroje , w szelągu – miliony .
Czcij Ojczyznę zawsze , wszędzie, choć los na nią gromy miota .
Nie zmoże jej , gdy żyć będzie polski język , polska cnota”.
Biografia Konopnickiej to przykład odwagi życia w trudnej epoce bez niepodległości . Życiowo i literacko też nie było łatwo – trud wychowania samotnie sześciorga dzieci , ciężkie doświadczenia osobiste i rodzinne , działalność społeczna - wymagały nie lada hartu ducha . Konopnicka burzy schematy myślenia o roli kobiety , porusza serca wrażliwością , pokazuje gorzką prawdę o czasach i ludziach . Z miłością pochyla się nad dzieckiem , jego małymi i dużymi dramatami , uczy i wychowuje , ale także bawi , wzrusza i porusza . Również i dziś warto przypominać dzieciom oraz rodzicom najpiękniejsze utwory poetki , zapoznawać ich z jej biografią .Maria Konopnicka zasługuje na szacunek i jako pisarka , i jako kobieta . I właśnie dlatego społeczność naszej szkoły wybrała Marię Konopnicką na patrona Szkoły Podstawowej w Sarbinowie.
BIOGRAFIA MARII KONOPNICKIEJMaria Stanisława Konopnicka z domu Wasiłowska urodziła się 23 maja 1842 r. w Suwałkach.
Była córką Józefa i Scholastyki z Turskich. Wasiłowscy przybyli do Suwałk w 1841 r. z pierworodną córką Wandą Zenobią, urodzoną rok wcześniej w Warszawie i zamieszkali w domu rejenta Jana Zapiórkiewicza przy dzisiejszej ul. Kościuszki 31.
W 1849 r., kiedy Maria miała siedem lat, rodzina Wasiłowskich przeniosła się do Kalisza i zamieszkała w mieszkaniu na parterze Pałacu Puchalskich przy dzisiejszym pl. Jana Kilińskiego 4.
Matka Marii Konopnickiej zmarła w 1854 r. (Maria miała wówczas 12 lat). Ojciec wychowywał córki w tradycji chrześcijańskiej, bez kobiecego wpływu. Atmosfera powagi, żarliwego patriotyzmu i surowych nauk moralnych miała duży wpływ na Marię.
W latach 1855-1856 Maria uczyła się z siostrą na pensji u Sióstr Sakramentek w Warszawie i tam zetknęła się z Elizą Pawłowską, późniejszą Orzeszkową. Przyjaźń ich, scementowana wspólnymi zainteresowaniami literackimi, przetrwała całe życie Marii.
Konopnicka wyszła za mąż we wrześniu 1862 r. za Jarosława Konopnickiego - zubożałego ziemianina, dzierżawcę okolicznych majątków. Zaraz po ślubie Maria Konopnicka wyjechała z Kalisza, zamieszkując w Bronowie k. Poddębic, a potem w Gusinie na terenie ówczesnej guberni kaliskiej. Małżeństwo pod koniec 1863 r. i na początku 1864 r. spędzało czas z pierworodnym synem Tadeuszem za granicą, w Wiedniu i Dreźnie. W czasie dziesięciu lat małżeństwa Maria urodziła ośmioro dzieci, z czego dwoje zmarło zaraz po porodzie. W 1876 r. poetka rozstała się z mężem.
Debiutowała w prasie jako poetka w roku 1870. Umiłowanie natury miało wpływ na jej twórczość. Pierwszym jej utworem był wiersz pt. Zimowy poranek. Miastu Kalisz poświęciła trzy utwory poetyckie: dwa zatytułowane Kaliszowi (1888 i 1907) i Memu miastu (1897).
Wyróżniała się na tle epoki dużą inwencją i biegłością wersyfikacyjną. Bardzo szybko jej twórczość poetycka przepełniona patriotyzmem i szczerym liryzmem, stylizowana "na swojską nutę" zdobyła powszechne uznanie.
W 1877 r. przeniosła się z dziećmi do Warszawy, gdzie mieszkała do roku 1890. Pracowała w stolicy jako korepetytorka. W 1878 r. zaczęła uczestniczyć w konspiracyjnych i jawnych akcjach społecznych.
Konopnicka była wybitną poetką i świetną nowelistką. Jej twórczość literacka była przepełniona patriotyzmem i szczerym liryzmem. Zajmowała się także krytyką literacką, którą uprawiała od roku 1881r.
Trwałą częścią jej pisarskiego dorobku jest twórczość dla dzieci. Pierwszy utwór dla dzieci wydała w 1885, a do najbardziej znanych jej utworów należą: „ O krasnoludkach i sierotce Marysi ”, „Na Jagody”, „Nasza szkapa”, „Stefek Burczymucha ”.
Maria Konopnicka oddawała się pracy społecznej w wielu organizacjach trzech zaborów, a także uczestniczyła w międzynarodowym proteście przeciwko prześladowaniu dzieci polskich we Wrześni. Dzięki swym działaniom, na zawsze pozostanie jedną z pierwszych polskich aktywistek walczących o prawa kobiet, uczestniczką protestów przeciw represjom władz pruskich, zwolenniczką resocjalizacji więźniów politycznych i kryminalnych.
Rota - pieśń hymniczna powstała pod wpływem oburzenia prześladowaniami polskości w zaborze pruskim. Od 1919 r. Rota była hymnem polskich harcerzy. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości była kontrkandydatem Mazurka Dąbrowskiego do określenia mianem hymnu narodowego.
Pieśń była również jedną ze śpiewanych w czasie stanu wojennego w Polsce w latach 80-tych XX wieku.
Cywilna odwaga Marii, sposób życia, odniesiony sukces stawiał ją wówczas w gronie nowego pokolenia kobiet, które potrafiły nie tylko o siebie zadbać, ale także realizować swe marzenia i pasje.
Maria Konopnicka zmarła na zapalenie płuc 8 października 1910 r. we Lwowie.
Została pochowana 11 października 1910 r. na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie, w Panteonie Wielkich Lwowian .Pogrzeb, zorganizowany przez Marię Dulębiankę, stał się wielką manifestacją patriotyczną, w której udział wzięło blisko 50 000 osób.
Społeczność Suwałk zorganizowała wieczór poświęcony jej twórczości i rozpoczęto zbiórkę pieniędzy na tablicę pamiątkową. Władze carskie sprzeciwiały się tej inicjatywie. Dopiero w 25-lecie śmierci, 8 października 1935 r., na ścianie domu, w którym urodziła się poetka, umieszczono pamiątkową tablicę.
Powstały liczne pomniki Marii Konopnickiej i poświęcone jej muzea. Imieniem Marii Konopnickiej nazywane są ulice. Wiele szkół nosi imię Marii Konopnickiej.
Imię Marii Konopnickiej nosi również nasza szkoła – Szkoła Podstawowa w Sarbinowie.